Na stronie internetowej Ośrodka „Brama Grodzka - Teatr NN” udostępniono leksykon poświęcony majątkom ziemskim na Lubelszczyźnie. Opracowanie jest elementem projektu „Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie. Wirtualna podróż w czasie”. Projekt dofinansowany został ze środków Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm jutra”. Jego realizacja polega na pozyskiwaniu danych na temat posiadłości położonych na terenie województwa lubelskiego, opracowaniu modelu 3D majątku w Moniakach (w powiecie kraśnickim), nagrywaniu ustnych relacji świadków historii, archiwizowaniu dawnych i współczesnych fotografii i gromadzeniu źródeł naukowych. Wśród materiałów udostępnionych w wirtualnym leksykonie znajduje się również hasło poświęcone pałacowi Cieszkowskich w Surhowie. Artykuł zawierający podstawowe informacje sporządziła Aneta Bąk-Pitucha.

      Prawdziwą niespodziankę znaleźć można w Archiwum Fotografii Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”. Zamieszczono w nim 21 zdjęć z kolekcji Jadwigi Błażejewicz, które dokumentują przedwojenne życie w majątku w Surhowie. Posiadłość wraz z pałacem dzierżawiona była w tym czasie przez rodzinę Skolimowskich. Na fotograficznej kliszy uwieczniono nie tylko pałac i jego mieszkańców (Zygmunta i Janinę Skolimowskich oraz Jadwigę Skolimowską), ale też prace rolnicze. W wirtualnym archiwum zainteresowani codziennym funkcjonowaniem gospodarstwa zobaczą np.: młockarnię w majątku Surhów, sterty ustawione na polach, prace rolne nadzorowane przez rządcę Piotrowskiego, transport wody, a także surhowski padok dla koni. Ponieważ majątek słynął z dobrej stadniny, nie dziwią zamieszczone w kolekcji zdjęcia klaczy i ogierów, przygotowanych do wyścigów konnych w Lublinie i we Lwowie oraz na lubelską wystawę organizowaną przy ulicy Lipowej. Autorzy leksykonu przewidują dalsze uzupełnianie zasobów, zamierzają nadal zbierać informacje, uwagi i spostrzeżenia. To ciekawa inicjatywa i szczegółowy przewodnik po dawnych dziejach regionu.

      W internetowe sieci wpadł też inny ciekawy materiał związany z patronem Augustem Cieszkowskim. W „Kronice Powiatu Poznańskiego” - dostępnej również on-line - ukazał się właśnie obszerny tekst Ewy Jarosławy i Włodzimierza Buczyńskich pt. „Filozof z Wierzenicy”. Opracowanie poświęcone zostało 200. rocznicy urodzin Augusta Cieszkowskiego. Autorzy w rzetelny sposób przedstawili sylwetkę słynnego Polaka i jego dokonania. Opisali przygotowania do obchodów, formalne stanowiska władz samorządowych i treść uchwały Sejmu RP w sprawie uczczenia pamięci jubilata. Przypomnieli też wydarzenia rocznicowe od ich inauguracji 16 marca aż po ostatnie inicjatywy realizowane w grudniu 2014 roku. Na zakończenie wyszczególniono, co z okazji tej niezwykłej rocznicy działo się poza powiatem poznańskim. Wśród wielu opisów, autorzy umieścili też wzmiankę o publikacji artykułu o Auguście Cieszkowskim wraz kalendarium w czasopiśmie „Nestor” (2013 nr 4) oraz o nadaniu jego imienia Technikum, Zasadniczej Szkole Zawodowej i Szkole Policealnej, wchodzącym w skład Zespołu Szkół CKR w Siennicy Różanej. Tak oto trafiliśmy do grona, które August Cieszkowski inspiruje i któremu patronuje w codziennej pracy. Dziękujemy za pamięć.

Linki do stron WWW:

Ziemiaństwo na Lubelszczyźnie - majątek Surhów

Kolekcja Jadwigi Błażejewicz w Bibliotece Multimedialnej

Kronika Powiatu Poznańskiego 2015 (s. 49-62: Filozof z Wierzenicy)

Monika Nagowska